Selçuklu mezarlıkları, 11.ve 15. yüzyılları arasında tarihlenen şahideli, sanduka ve tümülüs tarzında birbirine yüzlerce yıldır sevgiyle eğilmiş, binlerce heybetli mezarlarla doludur. Her biri 3-4 metre olan bu muhteşem mezar abideleri, tek parça taşın ince ince işlenmesi ile yapılmıştır. Ölüye hürmeti ve onun hatırasını ebedileştirmeyi İslam ile tanıştıktan sonra da sürdüren Türkler, Ahlat mezar taşlarına adeta kimlik kazandırmıştır. Selçuklu döneminden kalan mezar taşları, Orhun Abidelerinin İslamlaşmış şekli diye ifade edilmektedir. Ahlat mezarlıkları içerisinde Meydanlık Mezarlığı en büyüğüdür. En önemli mezar taşları ve en ünlü sanatkârların eserleri bu mezarlıktadır. Mezarlık doğudan batıya doğru İkikubbe Mahallesi ile Harabeşehir arasındaki geniş düzlüğü kaplamaktadır. En önemli mezar taşlarının ve sanatkârların bulunduğu bu mezarlık, Anadolu’nun Türk yurdu olduğunun ispatı açısından tapu mahiyetindedir.

Ahlat, Anadolu’nun Türklere açıldığı ilk kapı, Selçuklu ve Osmanlı hanedanlarına mensup boyların ilk uğradığı yer. Orta Asya’dan Anadolu’ya gelen Türklerin nefeslendiği, aynı zamanda Türk-İslam tarihinin başlangıç noktası Ahlat. Şehir Hz. Ömer döneminde Cezire fatihi Iyaz bin Ganem tarafından 641 yılında fethedilerek İslam Devleti’nin egemenliğine girmiştir. Fetih sırasında, aralarında Muaz Bin Cebel’in oğlu Abdurrahman Gazi’nin de olduğu 120 asker şehit olmuştur. Kent, Abbasilerin zayıflaması üzerine Bizanslılara geçse de, kısa süre sonra Müslümanların hâkimiyetine girmiştir. Büyük Selçuklu İmparatorluğu’na altın devirlerini yaşatan Sultan Alparslan zamanında (1063) Anadolu’ya yapılan akın ve fetih hareketlerinde üs olarak kullanılmıştır. Sultan Alparslan, Bizanslı Romenos Diogenes'le karşılaşmak üzere Malazgirt'e Ahlat'tan hareket etmiştir. Kutalmışoğlu Süleyman Bey otağını Ahlat'ta kurup, Anadolu'nun fethini buradan planlamıştır. Kayı aşireti yıllarca Ahlat'ta yaşamıştır. Osmanlı Devleti'nin kurucusu Osman Bey'in babası Ertuğrul Gazi burada doğmuştur. Batı’ya geçişte köprü vazifesi görmüş ulu bir şehir olan Ahlat, 13. ve 14. yüzyıllarda Belh ve Buhara ile birlikte “Kubbetü’l İslam” unvanını almıştır. İlim, din, kültür ve medeniyet alanında önemli bir yere sahip Ahlat, o dönemde Doğu ve Batı’yı buluşturan kavşak noktada olması sebebiyle aynı zamanda bir ticaret merkezi. Büyük Selçuklu Devleti’nin rönesansının yaşandığı yer olarak bilinen Ahlat’ı Osmanlılar, Ata Şehri saymışlar.  11. yüzyılda 300 bin nüfusa sahip Ahlat, şimdi küçük bir ilçe.  Ahlat, Selçuklu ve Osmanlı döneminden bugüne ulaşan kümbet, cami, kale ve mezarlıklarla bir açık hava müzesi konumunda.  Selçuklu Mezarlığı tarihte birçok kez tahribata uğrasa da hâlâ ayakta. 350 dönüm alanı kapsayan mezarlıkta 8 binden fazla mezar taşı bulunuyor. Ahlat, kümbetleriyle de dikkat çeken bir yer.  Dönemin vefat eden idarecileri için yapılan kümbetler, mimarisi ve süslemeleri ile ilgi çeken yapılar. İlçede farklı dönemlere ait 15 kümbet inşa edilmiş. Selçuklu Mezarlığı’nın yanında yer alan Emir Bayındır Kümbeti ise Ahlat’ın simgesi kabul ediliyor.